Hoe word je docent in het hbo en wo? Op 1 februari 2025 zal het tien jaar geleden zijn dat ik die stap zette. Tien jaar aan verrassende studenten, hardwerkende collega’s, bijzondere ervaringen en… hoe verwoord je dat netjes… ‘learnings’ is geloof ik een hippe term. Dat alles wil ik met jullie delen. Daarom zal ik tot en met de dag van mijn jubileum elke maand hierover schrijven. In dit eerste deel in de reeks van tien geef ik uit eigen ervaring tips over een baan vinden in het hbo en wo.

Fontys, 2015-2018

Met een kersvers masterdiploma mediawetenschap op zak was 2014 voor mij vooral het jaar van zoeken naar wat bij me paste. Dat was niet makkelijk! Ik heb geprobeerd structureel genoeg te verdienen aan het maken van bedrijfsvideo’s, maar dat lukte niet.

In een helder moment vroeg ik me af, wat er in Nederland zoal gedaan werd met transmedia storytelling – het onderwerp van mijn masterscriptie. Een van de antwoorden die Google bood, was de studiehandleiding van de Minor Transmedia Storytelling bij Fontys Academy for Creative Industries in Tilburg. Het adres van de cursuscoördinator stond erin vermeld. Ik heb haar gemaild met de vraag of ik eens mocht komen kijken. Het antwoord was ‘Tuurlijk!’ en al gauw liep ik een middag mee in het Transmedia Storytelling Lab.

Mijn timing kon niet beter. De studie zat in een groeiperiode en ook de minor was populair. Een docent erbij konden ze goed gebruiken. Er werd een vacature uitgeschreven – voor mij, zou je kunnen zeggen – en daar heb ik natuurlijk op gereageerd. Onderdeel van het proces was het geven van een proefcollege. Dat had ik nog nooit gedaan. De manier waarop ik wetenschappelijke literatuur koppelde aan voorbeelden uit de popcultuur sprak aan en kort daarop kon ik aan de slag bij Fontys. Mijn carrière in het onderwijs was begonnen.

Wat ongetwijfeld geholpen heeft, is dat ‘employability’ een van de pijlers van de opleiding was. Die term hield in dat studenten aan het eind van hun studie in staat moesten zijn om hun eigen werk te creëren. Daar was ik een goed voorbeeld van en dát sloot dan weer mooi aan bij het devies ‘practice what you teach’! Dus tip 1 is: zorg dat je duidelijk de waarden van de opleiding toont waarbij je solliciteert.

Universiteit Utrecht, 2018-2019

Grote veranderingen binnen de organisatie van Fontys destijds maakten mijn werk minder leuk, wat ertoe leidde dat ik begin 2018 op zoek ging naar een andere baan. Liefst wilde ik de beroepspraktijk van de mediawereld in, maar ik kreeg een aanbod dat ik niet kon afslaan.

Een docent bij wie ik colleges had gevolgd aan de Universiteit Utrecht had gehoord dat ik werk zocht. Net op dat moment was er daar behoefte aan versterking. Na mijn studie had ik met hem samengewerkt aan een studieboek (waarover meer in een later deel) en hij wist dat ik nu ervaring had in het onderwijs. Ik vond het zo’n eervol idee dat ik bij dé Universiteit Utrecht aan de slag mocht, dat ik de baan heb aangenomen. Tip 2: zorg dat je een positieve indruk achterlaat bij mensen.

Na een kort gat van twee maanden nadat ik bij Fontys was vertrokken, begon mijn eerste contract bij de UU. Het laatste blok van dat lopende academisch jaar stapte ik in. Het hele jaar daarna heb ik volgemaakt. En toen, tja, toen hield het contract-voor-bepaalde-tijd op. Ik heb die zomer twee keer gesolliciteerd naar een nieuw contract voor hetzelfde werk. De eerste keer ben ik het niet geworden. Tegen iemand met een doctorstitel kun je niet op – nog zo’n thema waarover ik later meer zal schrijven. Op basis van mijn tweede sollicitatie werd ik alsnog aangenomen. Maar in de tussentijd had ik alweer een ander aanbod gekregen dat ik niet kon afslaan…

Inholland, 2019-2022

‘Je hebt gesolliciteerd naar een positie waarvoor ik iemand anders wil aannemen,’ begon mijn gesprek met een van de managers bij Inholland, ‘maar deze week ben ik jouw naam drie keer tegengekomen. In je mail natuurlijk, maar ik heb ook je studieboek over storytelling gelezen en je was te gast in de Efteling-podcast Kleine Boodschap. Dus ik wil je toch graag spreken en kijken of je niet iets anders bij ons kunt doen.’ Hoe mooi is dat! Tip 3 is dan ook: zorg dat je gezien wordt. Doe dingen die opvallen.

De opleiding (International) Creative Business was net van start gegaan in Den Haag, Haarlem en Rotterdam. Er was veel ruimte om nieuw onderwijs te ontwikkelen. Dat leek me een perfecte situatie om dit keer een geheel eigen Minor Storytelling op te zetten. In het begin leek daar inderdaad ruimte voor te zijn. Een gouden toekomst begon zich af te tekenen.

Maar na mijn eerste semester bij Inholland brak de coronacrisis uit. Veel mensen hebben heel wat erger afgezien dan ik, dus ik wil hier niet te luid klagen. Toch had de pandemie impact op de mogelijkheden die er waren om zelf iets bij te dragen aan het curriculum. Dat maakte me minder enthousiast en tja, als er zich dan een nieuwe kans aandient, is de keuze wat vlugger gemaakt.

Terug naar Universiteit Utrecht, 2021-heden

Wederom kreeg ik van een van mijn UU-docenten – ditmaal iemand anders trouwens – het aanbod om colleges te komen geven bij Media- en Cultuurwetenschappen. En dat niet alleen. Het ging haar specifiek om mijn expertise in en ervaring met storytelling. Ik mocht een eigen storytellingcursus ontwikkelen en dan ook nog eens voor de UU. Kunnen dromen uitkomen waarvan je niet wist dat je ze had? Tip 4: zeg hardop wat voor werk je het liefst doet. Je weet nooit wie er meeluistert.

Ongeveer een jaar lang heb ik het werken bij Inholland en de UU gecombineerd. Dat werd ingewikkeld, dus ondanks mooie kansen bij Inholland ben ik uiteindelijk toch daar gestopt om me volledig op de UU te richten. Intussen werk ik langer bij de UU dan ik bij de twee hbo’s heb gewerkt. En er is nog iets meer dan een jaar te gaan met mijn huidige contract dat wederom, helaas, voor bepaalde tijd is. Ik zou met plezier bij de UU blijven, maar ik ben nog steeds geen doctor. Zoals gezegd: daarover een andere keer meer.

Tot zover mijn verhaal over hoe ik in (nu bijna) tien jaar vier keer werk heb gevonden in het hoger beroeps- en wetenschappelijk onderwijs. Niet alle tips die ik hier geef zijn zaken waar ik destijds bewust aan gedacht heb. Wel zijn het lessen die we uit mijn ervaring kunnen trekken.

Mocht je nu denken: goh, het is wel makkelijk gegaan voor die kerel… Deze tekst gaat over de keren dat het gelukt is, hè. Ik heb het nageteld. Tot nu toe heb ik 163 keer gesolliciteerd. Tip 5 laat zich raden: stug volhouden en accepteren dat je veel, heel veel afwijzingen gaat ontvangen.

Graag wil ik de (oud-)collega’s bedanken die direct betrokken waren bij mijn werving. In alfabetische volgorde: Remco van den Berg, Bjorn Bouwens, Vincent Crone, Maurice Kemper, Jenny Martens van Gijsel, Sigrid Merx, Eefje Op den Buysch, Maaike Rijnders, Rick van de Ven en Nick Welman. Dankjulliewel voor de kansen en het vertrouwen!

Een belangrijk element in de inspiratie voor deze reeks is het blog van mijn docent Tekenen en CKV aan de middelbare school, de KSE, Sjaak Jansen. Zijn reflecties op ruim veertig jaar onderwijs (ik heb nog even te gaan!) zijn te vinden op: www.sjaakjansen.nl